Kreu i Partisë Demokratike, Sali Berisha, ka reaguar me tone të ashpra ndaj dekretit të Presidentit të Republikës, Bajram Begaj, për emërimin e ministres virtuale “Diella” në qeverinë e re. Në emisionin Opinion dhe gjatë intervistave për media, Berisha e ka cilësuar aktin si “atë më të paprecedentin” dhe një shkelje të dukshme të Kushtetutës së Shqipërisë. Ai u shpreh se Kushtetuta njeh vetëm njerëz fizikë si ministra — kryeministrin dhe anëtarët e Këshillit të Ministrave — dhe emërimi i një figure virtuale si ministër përbën një “fyerje të inteligjencës dhe të shtetit ligjor”.
“U paraqiti në Parlament ministre virtuale te cilen asnjë kushtetutë e botës nuk e njeh. Por në Kushtetutën e Shqipërisë, Këshilli i Ministrave, kryeministri dhe ministrat, janë elementë të saj. Të Kushtetutës. Tani të pretendosh se me deshiren, nuk dua te prish gojen, dhe me paturpesine, e papergjegjshmerinë e një presidenti, vasal, i turpshëm që vë firmë, shpall ministër një avatar,” tha Berisha.
Çfarë është Diella dhe çfarë përfshihet në vendim
Diella është një sistem inteligjence artificiale zhvilluar nga AKSHI (Agjencia e Shoqërisë së Informacionit), fillimisht si asistent virtual për platformën e-Albania, për t’i ardhur në ndihmë qytetarëve me shërbime dhe dokumente online. Më 11 shtator 2025, me dekret presidencial të Bajram Begajt dhe propozim të kryeministrit Edi Rama, Diella u emërua si “Ministre për Prokurimet Publike”, duke deleguar aspekte të procesit të prokurimeve publike në këtë sistem virtual. 🌐
Kritikat e Berishës dhe kërkesat e Partisë Demokratike
• Berisha pretendon se dekretimi i ministres virtuale është një akt që shkel germën dhe frymën e Kushtetutës: sipas tij, nuk ka precedent në botë që një figurë jo-fizike të emërohet ministër.
• Ai akuzon Presidentin Begaj se firmos “çdo akt që i çon Edi Rama”, duke e bërë dekretin si një akt vasaliteti ndaj pushtetit ekzekutiv.
• PD ka njoftuar se do ta çojë dekretin dhe edhe ndryshimet e rregullores parlamentare për aprovimin e strukturës së re të komisioneve në Gjykatën Kushtetuese, duke kërkuar që këto akte të anulohen ose riparohen.
Reflektim dhe pasojat e mundshme
Rasti “Diella” ka krijuar debat serioz publik dhe juridik për:
Kushtetuten– Si po interpretohen kompetencat kushtetuese dhe kufijtë e dekretit presidencial?
Legjitimitetin institucional – A kontribuon ky lloj emërimi në besueshmërinë e institucioneve dhe në perceptimin që qytetarët kanë për funksionimin demokrativ dhe ligjor të shtetit?
Instrumentalizimin politik – Kritikat e PD-së theksojnë se akti mund të përdoret për të shmangur përgjegjësitë ligjore, duke vendosur përgjegjësinë “te një ministër virtual” në vend që prania njerëzore dhe përgjegjësia të jenë të qarta.
Ky debat është duke u ndjekur nga komuniteti juridik dhe mediatik, dhe vendimi që do të marrë Gjykata Kushtetuese pritet të jetë një precedent i rëndësishëm për institucionet dhe interpretimin e Kushtetutës në Shqipëri.
Foto nga Google Images
Artikulli i përgatitur nga ACTVUSA
