Më 29 korrik të vitit 1913, Shqipëria mori një prej njohjeve më të rëndësishme në historinë e saj moderne: Konferenca e Ambasadorëve në Londër vendosi njohjen “de jure” të shtetit të pavarur shqiptar. Ky ishte një hap vendimtar në konsolidimin ndërkombëtar të Pavarësisë së shpallur më 28 nëntor 1912 në Vlorë nga Ismail Qemali dhe delegatët shqiptarë.
Pas Luftës së Parë Ballkanike dhe rënies së sundimit osman në Ballkan, Shqipëria u përball me rrezikun e copëtimit nga shtetet fqinje, të cilat pretendonin territore shqiptare. Serbia, Mali i Zi, Greqia dhe Bullgaria mbanin ende trupa të pranishme në trojet shqiptare, duke mos e njohur aktin e shpalljes së pavarësisë. Në këtë kontekst të tensionuar, Fuqitë e Mëdha (Britania, Franca, Rusia, Austro-Hungaria, Italia dhe Gjermania) morën rolin e arbitrit ndërkombëtar për të zgjidhur çështjen shqiptare.
Në maj të vitit 1913, Konferenca e Ambasadorëve në Londër vendosi që Perandoria Osmane të hiqte dorë nga çdo pretendim sovran mbi Shqipërinë, përmes një traktati paqeje që mbylli Luftën e Parë Ballkanike. Me këtë akt, Fuqitë e Mëdha i hapën rrugë krijimit të një shteti shqiptar autonom.
Pikërisht më 29 korrik 1913, në përfundim të negociatave, Shqipëria u njoh zyrtarisht si Principatë Autonome, sovrane dhe e trashëgueshme. Kjo njohje përbënte themelin ligjor të pranisë shqiptare në hartën e shteteve të Europës. Shqipëria do të ishte nën kujdesin e gjashtë Fuqive të Mëdha dhe do të qeverisej nga një princ i huaj – një kompromis mes interesave të palëve, por një fitore për kauzën shqiptare.
Megjithatë, vendimi shoqërohej me kufizime të dhimbshme: shumë territore me shumicë shqiptare jashtë kufijve të sapocaktuar mbetën nën administrimin e shteteve fqinje, një plagë që do të ndikonte thellë në të ardhmen politike dhe kombëtare të shqiptarëve.
Njohja e 29 korrikut 1913 mbetet një pikë kyçe në rrugën e shtetformimit shqiptar – një datë që dëshmon përpjekjet diplomatike të elitës shqiptare të asaj kohe dhe sfidat me të cilat u përball një komb që kërkonte të ishte zot i vetvetes në një Evropë të tronditur nga luftërat dhe interesat gjeopolitike.
Foto nga Google Images
Artikulli i përgatitur nga ACTVUSA
